Belasting van de bodem
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
De belasting van de bodem, ook wel gronddruk genoemd, is de druk die wordt uitgeoefend op de grond door het gewicht van constructies of andere opgebrachte lasten.
Omschrijving
In de bouwkunde is de belasting van de bodem een fundamenteel aspect. Het bepaalt mede het benodigde draagvermogen en de stabiliteit van de ondergrond voor bouwprojecten. De totale gronddruk bestaat uit de spanning van de grondkorrels op elkaar (korrelspanning) en de druk van het water in de poriën (waterspanning). De verticale grondspanning op een bepaald niveau onder het maaiveld wordt veroorzaakt door het gewicht van alle bovenliggende grondlagen, inclusief het water. Bij het ontwerpen van funderingen, zoals fundering op staal of paalfunderingen, moet rekening worden gehouden met de maximaal toelaatbare gronddruk om zettingen en scheuren te voorkomen. De draagkracht van de grond is afhankelijk van diverse factoren, waaronder de grondsoort, de samendrukbaarheid, de wrijvingseigenschappen, de ligging van de grondwaterspiegel en de waterdoorlatendheid.
Soorten belastingen en factoren die draagkracht beïnvloeden
De belasting op de bodem kan variëren. Naast permanente belastingen zoals het eigen gewicht van een gebouw, zijn er veranderlijke belastingen (bijvoorbeeld door verkeer) en dynamische belastingen (zoals trillingen). De toelaatbare gronddruk wordt beïnvloed door de vorm en diepteligging van het fundament, de wrijvingseigenschappen en samendrukbaarheid van de grond, de ligging van de freatische spiegel en de waterdoorlatendheid van de grond. Ook de snelheid waarmee de belasting wordt opgebracht speelt een rol.
Belasting en bodemverdichting
Naast de belasting door constructies, kan ook het berijden van de bodem met zware machines leiden tot bodemdruk en verdichting. Dit is met name relevant in de landbouw, maar kan ook optreden op bouwplaatsen. Bodemverdichting ontstaat door een onjuiste balans tussen de uitgeoefende drukken/krachten en de draagkracht van de grond. Dit kan de bodemstructuur aantasten, de doorworteling beperken en waterafvoer belemmeren. Maatregelen zoals het kiezen van een lage bandenspanning of het gebruik van rupsbanden kunnen de druk op de bodem verlagen en verdichting beperken.
Vergelijkbare termen
draagkracht van de bodem
Gebruikte bronnen: